เทศกาลกินเจเป็นวัฒนธรรมเก่าแก่ของชาวไทยที่เชื้อสายจีนได้ปฏิบัติสืบต่อกันมาตั้งแต่อดีต โดยจะมีการนำธงสีเหลืองที่มีตัวอักษรจีนสีแดงที่เป็นสัญลักษณ์แสดงว่าเข้าร่วมเทศกาลกินเจนำมาประดับตามร้านอาหารหรือตามสถานที่ต่างๆ ซึ่งเชื่อกันว่าการกินเจเป็นการทำบุญใหญ่ที่ช่วยชำระล้างร่างกายให้มีความบริสุทธิ์ ทั้งกาย และใจ ผ่านการละเว้นชีวิตจากการกินเนื้อสัตว์ และก่อนที่จะเริ่มกินเจจะต้องมีการล้างท้องก่อนเริ่มเทศกาล 1-2 วัน เพื่อให้ร่างกายค่อยๆ ปรับสภาพ
ทำไมต้องกินเจ
- เพื่อสุขภาพ อาหารเจถือว่าเป็นอาหารชีวจิตอย่างหนึ่ง ที่ช่วยปรับสภาพร่างกายให้สมดุล ช่วยล้างพิษในร่างกาย รวมไปถึงเสริมสร้างร่างกายให้แข็งแรง
- เพื่อทำบุญ เพื่อชำระล้างใจให้สะอาด ไม่เบียดเบียนสัตว์โลก รวมไปถึงทำจิตใจให้ผ่องใส
- เพื่อละเว้นกรรม โดยละเว้นจากการฆ่าสัตว์ตัดชีวิตหรือแม้กระทั่งการจ้างฆ่าเพื่อนำมาบริโภค
ซึ่งการทานอาหารเจจะแตกต่างกับการทานมังสวิรัติ ถึงแม้ว่าหลักการที่สำคัญคือ การไม่เบียดเบียนสัตว์ แต่วัตถุดิบในการปรุงอาหารมีความแตกต่างกันอยู่ ฉะนั้นควรเลือกทานให้ถูกต้องด้วยนะครับ
อาหารเจ
สำหรับอาหารเจจะเป็นอาหารหรือผลิตภัณฑ์ที่ได้จากพืชเป็นหลัก และสิ่งที่ต้องลดก็คือการงดทานผักที่มีกลิ่นฉุน 5 ชนิด ร่วมกับการรักษาศีล 5 หรือศีล 8 ตลอดระยะเวลา 9-10 วันนั่นเองครับ
สำหรับผักที่มีกลิ่นฉุน 5 ชนิด ที่ควรลดทานในช่วงกินเจ
- กระเทียม
- หัวหอม
- หลักเกียว (หอมปรัง ลักษณะจะคล้ายๆ กับกระเทียมและต้นหอม แต่จะมีขนาดที่เล็กกว่า)
- กุยช่าย
- ใบยาสูบ หรือการห้ามสูบบุหรี่
หมายเหตุ : ในบางรายจะงดทานผักชีร่วมด้วย เนื่องจากเป็นผักที่มีกลิ่นฉุนเหมือนกัน แม้ว่าจะไม่ได้จัดให้อยู่ในกลุ่มของผักฉุนก็ตาม
ควรรู้! สำหรับ 5 ข้อ เกี่ยวกับเทศกาลกินเจ คลิก
มังสวิรัติ
มังสวิรัติ คือการทานอาหารที่ไม่มีเนื้อสัตว์เป็นส่วนประกอบ จะเน้นอาหารที่มาจากพืช แต่ในบางรายจะมีการทานเนื้อสัตว์เล็ก นมหรือไข่ร่วมด้วย ขึ้นอยู่กับความสะดวกและเหตุผลในแต่ละบุคคล ซึ่งโดยทั่วไปแล้วจะมีทั้งแบบเคร่งครัดในการงดเนื้อ และแบบที่สามารถทานนม ไข่ เนื้อสัตว์บางประเภทได้ สามารถแบ่งแยกย่อยได้ถึง 7 กลุ่ม
- กลุ่ม 1 มังสวิรัตินมและไข่ เป็นกลุ่มที่ใหญ่ที่สุดก็คือ สามารถทานได้ทั้งนมและไข่ แต่จะงดทานเนื้อสัตว์ทุกประเภท
- กลุ่ม 2 มังสวิรัตินม กลุ่มนี้สามารถทานผลิตภัณฑ์ที่ทำมาจากนมได้อย่างงเช่น นม ชีส โยเกิร์ต เนย แต่งดเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์จากไข่ทุกประเภท
- กลุ่ม 3 มังสวิรัติไข่ กลุ่มนี้สามารถทานไข่ได้ แต่งดเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์จากนมทุกประเภท
- กลุ่ม 4 มังสวิรัติปลา กลุ่มนี้สามารถทานปลาและหอยได้ ในบางรายอาจจะทานนมหรือไข่เสริมด้วยก็ได้ครับ แต่จะไม่ทานเนื้อสัตว์อื่นๆ อย่างพวกเนื้อหมู เนื้อไก่ เนื้อวัว
- กลุ่ม 5 กึ่งมังสวิรัติ กลุ่มนี้จะสามารถทานปลา ไก่ ไข่ และผลิตภัณฑ์จากนมได้ทุกประเภท แต่จะไม่ทานเนื้อสัตว์ใหญ่หรือเนื้อแดงอย่างเช่น เนื้อหมู เนื้อวัว
- กลุ่ม 6 วีแกนหรือมังสวิรัติบริสุทธิ์ กลุ่มนี้จะเป็นกลุ่มที่เคร่งครัดในการทานมังสวิรัติมากที่สุด นอกจากทานอาหารที่มาจากพืช แต่ยังงดใช้เครื่องอุปโภคที่ทำมาจากสัตว์ รวมไปถึงไม่สนับสนุนกิจกรรมที่เบียดเบียนสัตว์ทุกประเภท
- กลุ่ม 7 มังสวิรัติแบบยืดหยุ่น กลุ่มนี้จะทานมังสวิรัติอาทิตย์ละ 2-3 ครั้งเท่านั้น ซึ่งเหมาะกับผู้ที่อยากเริ่มทานแต่ไม่สามารถเลิกทานอาหารแบบปกติได้ และไม่อยากเครียดในการทานมังสวิรัติ
ไม่ว่าจะเป็นการทานอาหารเจหรือมังสวิรัติก็ย่อมเป็นผลดีต่อร่างกายทั้งสิ้น เพราะช่วยลดความเสี่ยงการเป็นนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ โรคเบาหวาน การลดน้ำหนัก โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ และภาวะฟันผุ/ฟันกร่อนได้ อีกทั้งยังได้บุญอีกด้วย สำหรับท่านใดที่สะดวกแบบไหนก็สามารถเลือกได้เลยนะครับ